Motto

Welcome divider

„(...) polszczyzna jest zobowiązaniem, a dla niektórych pasją” - Czesław Miłosz

STATUT TOWARZYSTWA KULTURY JĘZYKA

Rozdział I

Nazwa, teren działalności, siedziba władz i charakter prawny

§ 1

Stowarzyszenie nosi nazwę: Towarzystwo Kultury Języka, w skrócie TKJ, zwane w dalszej części statutu Towarzystwem.

§ 2

Terenem działalności Towarzystwa jest obszar Rzeczypospolitej Polskiej.

§ 3

Towarzystwo jest stowarzyszeniem zarejestrowanym, działającym na podstawie obowiązującego prawa o stowarzyszeniach i z tego tytułu posiada osobowość prawną.

§ 4

Towarzystwo może powoływać oddziały, podlegające legalizacji przez właściwą terenowo władzę administracji państwowej.

§ 5

Siedzibą Zarządu Głównego Towarzystwa jest m. st. Warszawa. Towarzystwo używa podłużnej pieczęci z napisem: Towarzystwo Kultury Języka. Zarząd Główny, ul. Krakowskie Przedmieście 26/28, 00-927 Warszawa /Wydział Polonistyki UW/.

§ 6

Towarzystwo opiera swoją działalność na pracy społecznej ogółu członków.

Rozdział II

Cele i środki działania

§ 7

Celem Towarzystwa jest krzewienie kultury języka polskiego.

§ 8

Towarzystwo realizuje swoje cele z zachowaniem obowiązujących przepisów prawa przez:

  1. budzenie dbałości o poprawne i zgodne z poczuciem kultury językowej władanie polszczyzną w mowie i piśmie,
  2. organizowanie poradnictwa językowego dla instytucji wydawniczych, oświatowych, społecznych, zakładów pracy oraz szerokich rzesz miłośników języka ojczystego,
  3. popularyzowanie wiedzy o języku,
  4. organizowanie zebrań, odczytów, kursów, dyskusji, pogadanek, konkursów,
  5. współdziałanie z władzami oświatowymi w zakresie nauczania języka polskiego w szkołach wszystkich typów,
  6. przedstawianie władzom państwowym, organizacjom politycznym, społecznym i zawodowym zamierzeń, postulatów i osiągnięć pracy Towarzystwa,
  7. szerzenie znajomości języka polskiego za granicą,
  8. wydawanie i inicjowanie prac dotyczących praktycznych zagadnień językowych,
  9. współudział w prowadzeniu badań naukowych.

Rozdział III

Członkowie, ich prawa i obowiązki

§9

Członkowie dzielą się na:

  1. Zwyczajnych,
  2. Wspierających,
  3. Honorowych.

§ 10

Członkiem zwyczajnym Towarzystwa może być osoba fizyczna, która ukończyła 18 lat i została przyjęta przez Zarząd Oddziału na podstawie pisemnej deklaracji.

§ 11

Członek zwyczajny ma prawo do:

  1. biernego i czynnego prawa wyborczego do władz Towarzystwa,
  2. udziału w zebraniach Towarzystwa i zgłaszania wniosków.

§ 12

Członek zwyczajny ma obowiązek:

  1. przestrzegania postanowień statutu, regulaminów i uchwał władz Towarzystwa,
  2. aktywnego udziału w realizacji celów statutowych Towarzystwa,
  3. regularnego opłacania składek członkowskich w wysokości ustalonej przez Walne Zgromadzenie Delegatów.

§13

Członkostwo zwyczajne ustaje na skutek:

  1. dobrowolnego, zgłoszonego na piśmie wystąpienia członka,
  2. skreślenia przez Zarząd Oddziału z powodu zalegania w opłacie składek ponad 12 miesięcy mimo pisemnego dwukrotnego upomniema,
  3. wykluczenia prawomocnym orzeczeniem Sądu Koleżeńskiego lub skazania prawomocnym wyrokiem sądu powszechnego na karę dodatkową utraty praw publicznych i obywatelskich praw honorowych.

§ 14

Od uchwały Zarządu o wykluczeniu, podjętej na podstawie orzeczenia Sądu Koleżeńskiego, przysługuje członkowi prawo odwołania się do Walnego Zgromadzenia Delegatów, którego uchwała jest ostateczna.

§ 15

Członkiem wspierającym może być osoba fizyczna lub prawna, zainteresowana merytoryczną działalnością Towarzystwa, która zadeklaruje poparcie finansowe na rzecz Towarzystwa i zostanie przyjęta na podstawie pisemnej deklaracji przez Zarząd Główny lub Zarząd Oddziału. Członek wspierający ma prawo i obowiązki członka zwyczajnego z wyjątkiem głosu stanowiącego na Walnym Zgromadzeniu oraz czynnego i biernego prawa wyborczego do władz Towarzystwa.

§ 16

  1. Członkostwo honorowe nadaje na wniosek Zarządu Głównego Walne Zgromadzenie Delegatów osobom szczególnie zasłużonym w realizowaniu celów Towarzystwa.
  2. Członek honorowy ma wszystkie prawa członka zwyczajnego, członek honorowy jest zwolniony od obowiązku płacenia składek członkowskich.

Rozdział IV

Władze Towarzystwa

§ 17

Władzami Towarzystwa są:

  1. Walne Zgromadzenie Delegatów,
  2. Zarząd Główny,
  3. Główna Komisja Rewizyjna,
  4. Główny Sąd Koleżeński.

§ 18

Kadencja wszystkich władz trwa trzy lata, a ich wybór odbywa się w głosowaniu jawnym lub tajnym, w zależności od uchwały Walnego Zgromadzenia Delegatów.

§ 19

Uchwały Władz Towarzystwa podejmowane są zwykłą większością głosów przy obecności co najmniej połowy osób uprawnionych do głosowania.

§ 20

Wszystkie funkcje pochodzące z wyboru pełnione są honorowo.

§ 21

Najwyższą władzą jest Walne Zgromadzenie Delegatów zwoływane przez Zarząd Główny. Walne Zgromadzenia Delegatów mogą być:

  1. Zwyczajne,
  2. Nadzwyczajne.

§ 22

Do kompetencji Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Delegatów należy:

  1. uchwalenie głównych kierunków działalności merytorycznej i finansowej Towarzystwa,
  2. rozpatrywanie i przyjmowanie sprawozdań z działalności Zarządu Głównego, Głównej komisji Rewizyjnej i Głównego Sądu Koleżeńskiego,
  3. udzielanie absolutorium ustępującemu Zarządowi Głównemu na wniosek Głównej Komisji Rewizyjnej,
  4. wybór Członków Zarządu Głównego, Głównej Komisji Rewizyjnej i Głównego Sądu Koleżeńskiego,
  5. zatwierdzenie regulaminów Zarządu Głównego, Głównej Komisji Rewizyjnej i Głównego Sądu Koleżeńskiego,
  6. nadawanie członkostwa honorowego na wniosek Zarządu Głównego,
  7. ustalenie wysokości składek członkowskich,
  8. podejmowanie uchwał o zmianie statutu i rozwiązaniu się Towarzystwa.

§ 23

Walne Zgromadzenie Delegatów jest władne do podejmowania uchwał w pierwszym terminie przy obecności co najmniej połowy uprawnionych osób do głosowania, w drugim terminie bez względu na liczbę obecnych.

§ 24

W Walnym Zgromadzeniu Delegatów Towarzystwa z głosem stanowiącym udział biorą:

  1. delegaci oddziałów wybrani na Walnych Zgromadzeniach Członków Oddziału według klucza wyborczego ustalonego każdorazowo przez Zarząd Główny,
  2. członkowie honorowi.

W Walnym Zgromadzeniu Delegatów Towarzystwa z głosem doradczym udział biorą:

  1. członkowie ustępujących władz, jeżeli nie zostali wybrani delegatami,
  2. zaproszeni goście.

§ 25

o terminie, miejscu i porządku obrad Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Delegatów Zarząd Główny zawiadamia delegatów co najmniej na 14 dni przed Walnym Zgromadzeniem.

§ 26

Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Delegatów Towarzystwa może być zwołane z inicjatywy Zarządu Głównego, Głównej Komisji Rewizyjnej lub na wniosek 1/5 liczby członków Towarzystwa.

§ 27

Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Delegatów Towarzystwa jest zwoływane przez Zarząd Główny w terminie 30 dni od daty zgłoszenia wniosku i obraduje nad sprawami, dla których zostało zwołane.

§ 28

Zarząd Główny składa się z 15-21 członków i 4 zastępców wybieranych przez Walne Zgromadzenie na okres trzyletni.

§ 29

Do kompetencji Zarządu Głównego należy:

  1. reprezentowanie Towarzystwa na zewnątrz i działanie w jego imieniu,
  2. kierowanie działalnością Towarzystwa zgodnie z postanowieniami statutu, wytycznymi i uchwałami Walnego Zgromadzenia Delegatów,
  3. uchwalanie okresowych planów działalności merytorycznej, preliminarza i budżetu,
  4. zatwierdzanie bilansu,
  5. powoływanie i rozwiązywanie oddziałów oraz nadzorowanie ich działalności,
  6. uchwalanie regulaminu działalności Prezydium Zarządu Głównego oddziałów oraz innych regulaminów wewnętrznych,
  7. występowanie z wnioskami na Walne Zgromadzenie Delegatów o nadanie członkostwa honorowego,
  8. zarządzanie majątkiem i funduszami.

§ 30

  1. Zarząd Główny może powoływać i rozwiązywać sekcje tematyczne dla realizowania w zakresie danej specjalności statutowych celów Towarzystwa oraz zadań zleconych przez Zarząd Główny.
  2. Członek Towarzystwa w zależności od specjalności może należeć do jednej lub kilku sekcji.
  3. Zasady organizacji i tryb działania sekcji ustala Zarząd Główny.

§ 31

  1. Uchwały Zarządu Głównego zwykłą są podejmowane zwykłą większością głosów przy obecności co najmniej połowy członków, w tym prezesa lub jednego z wiceprezesów. W razie równości głosów rozstrzyga głos przewodniczącego zebrania.
  2. Posiedzenia Zarządu Głównego odbywają się w miarę potrzeby, nie rzadziej jednak niż raz na rok.

§ 32

Zarząd Główny wybiera spośród siebie 7-osobowe Prezydium, w którego skład wchodzi prezes Zarządu Głównego, dwóch wiceprezesów, sekretarz, skarbnik i dwóch członków.

§ 33

  1. Prezydium Zarządu Głównego kieruje działalnością Towarzystwa w okresie pomiędzy posiedzeniami Zarządu Głównego zgodnie z regulaminem działalności Prezydium uchwalonym przez Zarząd Główny.
  2. Uchwały Prezydium Zarządu Głównego zapadają zwykłą większością głosów przy obecności co najmniej połowy członków Prezydium w tym prezesa lub jednego z wiceprezesów i podlegają zatwierdzeniu na najbliższym posiedzeniu Zarządu Głównego.
  3. Posiedzenia Prezydium odbywają się w miarę potrzeby, nie rzadziej jednak niż raz na pół roku.

§ 34

Komisja Rewizyjna składa się z trzech członków i dwóch zastępców wybieranych na trzy lata przez Walne Zgromadzenie. Komisja wybiera spośród siebie przewodniczącego i jego zastępcę.

§ 35

  1. Główna Komisja Rewizyjna jest powołana do przeprowadzenia co najmniej raz w roku kontroli całokształtu działalności Towarzystwa ze szczególnym uwzględnieniem działalności finansowej pod względem celowości, rzetelności i gospodarności.
  2. Główna Komisja Rewizyjna ma prawo występować do Zarządu Głównego z wnioskami wynikającymi z ustaleń kontroli i żądać wyjaśnień.

§ 36

Szczegółowy zakres działalności Głównej Komisji Rewizyjnej określa regulamin zatwierdzany przez Walne Zgromadzenie Delegatów.

§ 37

Walne Zgromadzenie wybiera na okres trzech lat Sąd Koleżeński, składający się z trzech członków. Sąd koleżeński wybiera spośród siebie przewodniczącego i sekretarza.

§ 38

  1. Główny Sąd Koleżeński jest powołany do rozstrzygania sporów pomiędzy członkami, wynikłych w obrębie stowarzyszenia.
  2. Główny Sąd Koleżeński jako druga instancja rozpatruje odwołania od orzeczeń Sądu Koleżeńskiego Oddziału.
  3. Zasady i tryb postępowania Głównego Sądu Koleżeńskiego określa regulamin zatwierdzony przez Walne Zgromadzenie delegatów.

Rozdział V

Organ Towarzystwa - "Poradnik Językowy"

§39

  1. Organem Towarzystwa jest czasopismo "Poradnik Językowy" - miesięcznik założony w r. 1901 przez Romana Zawilińskiego.
  2. "Poradnik Językowy" jest czasopismem naukowym i służy do realizacji statutowych celów Towarzystwa.
  3. "Poradnik Językowy" jest finansowany ze środków Towarzystwa pozyskiwanych przez Towarzystwo z zachowanie prawa obowiązującego na terytorium RP.
  4. Prezydium Zarządu Głównego Towarzystwa w porozumieniu z redaktorem naczelnym podejmuje decyzje w sprawach formalno-prawnych i finansowych związanych z wydawaniem czasopisma.

§40

  1. Redaktor naczelny jest powoływany na wniosek Zarządu Głównego Towarzystwa przez Walne Zgromadzenie spośród członków Towarzystwa z dorobkiem naukowym o dużym znaczeniu dla wiedzy o polszczyźnie i dla kultury języka.
  2. Prezydium ZG na wniosek redaktora naczelnego powołuje:

a) Radę Redakcyjną, złożoną z wybitnych ludzi nauki i innych osób szczególnie zasłużonych dla kultury języka polskiego. Przewodniczącym Rady Redakcyjnej jest redaktor naczelny.
b) Kolegium Redakcyjne. Zadaniem członków Kolegium Redakcyjnego jest wywiązywanie się z przyjętych na siebie i/lub przydzielonych przez redaktora naczelnego obowiązków związanych z redagowaniem pisma.
c) Członkami Kolegium Redakcyjnego mogą być wyłącznie członkowie Towarzystwa.

§41

  1. Redaktor naczelny kieruje pracami Kolegium Redakcyjnego i współpracuje z Radą Redakcyjną. Dba o poziom merytoryczny, językowy i edytorski pisma. W razie potrzeby proponuje organom statutowym Towarzystwa zmiany w składzie Kolegium Redakcyjnego i Rady Redakcyjnej.
  2. Redaktor naczelny przedstawia do akceptacji - raz do roku - Zarządowi Głównemu sprawozdanie z prac redakcyjnych oraz plany roczne.
  3. Działalność redaktora naczelnego o Kolegium Redakcyjnego podlega ocenie statutowych organów Towarzystwa.

 

 

Rozdział VI

Oddziały Terenowe Towarzystwa

§ 42

Oddziały terenowe Towarzystwa są powoływane na podstawie uchwały Zarządu Głównego, który określa teren ich działalności i siedzibę zgodnie z podziałem administracyjnym kraju. Oddziały terenowe mogą być powoływane tylko wówczas, gdy na danym terenie co najmniej 12 osób wyrazi chęć wstąpienia do Towarzystwa.

§ 43

Władzami Oddziału są:

  1. Walne Zgromadzenie Członków Oddziału,
  2. Zarząd Oddziału,
  3. Komisja Rewizyjna Oddziału,
  4. Sąd Koleżeński Oddziału.

§ 44

Najwyższą władzą Oddziału jest Walne Zgromadzenie Członków, zwoływane przez Zarząd Oddziału. Walne Zgromadzenie Członków może być:

  1. zwyczajne,
  2. nadzwyczajne

§ 45

Do kompetencji Walnego Zgromadzenia Członków należy:

  1. uchwalanie kierunków działalności merytorycznej i finansowej Oddziału zgodnie z postanowieniami statutu i uchwałami Walnego Zgromadzenia Delegatów Towarzystwa,
  2. rozpatrywanie przyjmowanie sprawozdań z działalności Zarządu Oddziału, Komisji Rewizyjnej Oddziału i Sądu Koleżeńskiego Oddziału,
  3. udzielanie absolutorium ustępującemu Zarządowi Oddziału na wniosek Komisji Rewizyjnej,
  4. wybór członków Zarządu Oddziału, Komisji Rewizyjnej Oddziału i Sądu Koleżeńskiego Oddziału,
  5. wybór delegatów na Walne Zgromadzenie Delegatów.

§ 46

W Walnym Zgromadzeniu Członków Oddziału z głosem decydującym udział biorą wszyscy członkowie Oddziału oraz z głosem doradczym zaproszeni goście.

§ 47

Walne Zgromadzenie Członków władne jest do podejmowania uchwał w pierwszym terminie przy obecności co najmniej połowy osób uprawnionych do głosowania, w drugim terminie bez względu na liczbę obecnych.

§ 48

Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Członków Oddziału może być zwołane z inicjatywy Zarządu Głównego, Zarządu Oddziału, na wniosek Komisji Rewizyjnej Oddziału lub 1/5 liczby członków Oddziału. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Członków Oddziału zwołuje Zarząd Oddziału w terminie 14 dni od daty zgłoszenia wniosku i obraduje nad sprawami, dla których zostało zwołane.

§ 49

O terminie, miejscu i porządku obrad zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Członków Oddziału, Zarząd Oddziału zawiadamia członków co najmniej na 14 dni przed Zgromadzeniem.

§ 50

  1. Zarząd Oddziału składa się z 5-9 członków, spośród których wybiera prezesa, wiceprezesa, sekretarza, skarbnika i członków.
  2. Zarząd wybierany jest przez Walne Zgromadzenie Oddziału na okres trzech lat.

§ 51

Do kompetencji Zarządu Oddziału należy:

  1. reprezentowanie Oddziału na zewnątrz i działanie w jego imieniu na swoim terenie,
  2. kierowanie działalnością Oddziału zgodnie z postanowieniami statutu i uchwałami władz Towarzystwa,
  3. zarządzanie funduszami Towarzystwa w ramach uprawnień przyznawanych przez Zarząd Główny,
  4. przyjmowanie i skreślanie członków zwyczajnych,
  5. opracowywanie preliminarza budżetowego i przedkładanie go do zatwierdzenia Zarządowi Głównemu,
  6. zwoływanie Walnego Zgromadzenia Oddziału,
  7. składanie Zarządowi Głównemu Towarzystwa okresowych sprawozdań.

§ 52

Uchwały Zarządu Oddziału są podejmowane zwykłą większością głosów przy obecności co najmniej połowy członków Zarządu.
W razie równości głosów - rozstrzyga głos przewodniczącego zebrania. Posiedzenia Zarządu Oddziału odbywają się w miarę potrzeby, nie rzadziej jednak niż raz na pół roku.

§ 53

Oddziały terenowe mają własną Komisję Rewizyjną.

§ 54

Komisja Rewizyjna Oddziału składa się z trzech osób, spośród których wybiera się przewodniczącego i sekretarza.

§ 55

Do zadań Komisji Rewizyjnej Oddziału należy kontrola całoksztahu działalności Oddziału ze szczególnym uwzględnieniem działalności finansowej.
Komisja Rewizyjna Oddziału ma prawo występowania do Zarządu Oddziału z wnioskami wynikającymi z ustaleń kontroli. Członkowie Komisji Rewizyjnej Oddziału mogą brać udział w posiedzeniach Zarządu Oddziału z głosem doradczym.

§ 56

Sąd Koleżeński Oddziału składa się z trzech osób.

§ 57

Sąd Koleżeński rozstrzyga spory wynikłe pomiędzy członkami Oddziału.

§ 58

Od orzeczenia Sądu Koleżeńskiego Oddziału przysługuje prawo odwołania się w terminie 30 dni do Głównego Sądu Koleżeńskiego.

Rozdział VI

Majątek i fundusze Towarzystwa

§ 59

Majątek Towarzystwa stanowią ruchomości, nieruchomości i fundusze.

§ 60

Na fundusze Towarzystwa składają się:

  1. składki członkowskie,
  2. dochody z wydawnictw,
  3. subwencje, dotacje, darowizny.

§ 61

Wszelkie postanowienia władz Towarzystwa zmierzające do uszczuplenia majątku nieruchomego i funduszów zgodnie z art. 37 prawa o stowarzyszeniach wymagają zgody władzy rejestracyjnej.

§ 62

Dla ważności pism dotyczących praw i obowiązków majątkowych wymaga się podpisu prezesa i skarbnika lub jednego z wiceprezesów i skarbnika.

Rozdział VII

Zmiana statutu i rozwiązanie się Towarzystwa

§ 63

Uchwały w sprawie zmiany statutu podejmuje Walne Zgromadzenie Delegatów większością 2/3 głosów delegatów przy obecności co najmniej połowy osób uprawnionych do głosowania.

§ 64

Uchwałę o rozwiązaniu się Towarzystwa podejmuje zwyczajne lub Nadzwyczajne Zgromadzenie Delegatów Towarzystwa większością 2/3 głosów delegatów przy obecności co najmniej połowy osób uprawnionych do głosowania.
W razie uchwalenia rozwiązania się Towarzystwa Walne Zgromadzenie Delegatów wskaże instytucję, na rzecz której przekazany zostanie majątek Towarzystwa oraz wybierze komisję likwidacyjną Towarzystwa. Uchwała Walnego Zgromadzenia o przeznaczeniu majątku Towarzystwa podlega zatwierdzeniu przez władzę rejestracyjną.

 

Statut archiwalny.

O języku...


Objaśnienia wyrazów i zwrotów

Menedżer

MENEDŻER PRZYSWOJONY, ALE CZY ZNANY? Rzeczownik o postaci menedżer, menadżer lub manager występuje w słownikach w dwu znaczeniach: 'impresario' i 'osoba zarządzająca', przy czym w drugim znaczeniu, które obecnie jest notowane jako podstawowe, pojawia się w polskich źródłach kodyfikacyjnych pod koniec drugiej połowy XX w.

więcej...

Minister i magister

MINISTER I MAGISTER. 'Tytuł częstokroć w starych autorach używany, znaczy doktora filozofii' podaje SL - obejmujący słownictwo końca XVIII i początku XIX w. - pod hasłem magister. Oprócz tego znaczenia znaleźć tu moż-na również inne: 'przełożony' (np. pocztmagister) oraz wynikające z przykładów 'dowódca wojskowy' (magister artylleryi), 'mistrz kapeli muzycznej' (kapelmajster).

więcej...

O lepszą jakość

O LEPSZĄ JAKOŚĆ PORADNICTWA JĘZYKOWEGO. Ponad dwadzieścia lat temu Magdalena Foland-Kugler rozpoczynała swój artykuł zdaniem: "Zainteresowanie sprawami poprawności języka wciąż wzrasta".

więcej...

Pani prezydent

PANI PREZYDENT CZY PREZYDENTKA? Żeńskie rzeczowniki osobowe, tożsame z odpowiednimi nazwami męskimi, bo przejęte właśnie z r.m., takie jak minister, premier szerzą się zwłaszcza od drugiej połowy XX w.

więcej...

Pomysł projektu

POMYSŁ PROJEKTU. Dobrze znany wszystkim użytkownikom polszczyzny wyraz projekt tradycyjnie pojawiał się w trzech znaczeniach: 'zamierzony plan działania, postępowania'; 'plan, szkic czegoś, np. budowli, konstrukcji, przedsięwzięcia, ustawy'; 'wstępna wersja jakiegoś dokumentu'.

więcej...

Handout

HANDOUT. Od jakiegoś czasu na polonistycznych konferencjach językoznawczych często używa się - w mowie i piśmie słowa handout.

więcej...